Miliony ludzi ćwiczy Taijiquan każdego dnia ale większość z nich nie osiąga pełnych korzyści wynikających z tej praktyki. Aby wyciągnąć to co najlepsze z praktyki Taiji, musimy poznać cel każdego elementu treningu Taiji skonfrontować go z własnymi potrzebami i skupić się głównie na praktyce tych właśnie elementów.

- Oddech

Wiele osób oddycha naturalnie podczas ćwiczenia Taiji. Traci się w ten sposób jedną z korzyści płynących z treningu: odmłodzenie energii oraz utrzymywanie naenergetyzowanego, młodego ciała. Wiele osób ma chroniczne schorzenia i nikt, nawet lekarze nie są w stanie powiedzieć co jest tego przyczyną. Tradycyjna Medycyna Chińska tłumaczy to blokadami w kanałach energetycznych. Myślę, że jest to także swego rodzaju blokada w organach wewnętrznych, one także podobnie jak np. mięśnie i kości muszą być poddawane treningowi aby mogły w pełni poprawnie funkcjonować.

Praktycy Taiji i Qigong uważają, że oddychanie jest ważne, dlatego oddychają poprzez nerki. Innymi słowy stosują oddech brzuszny aby poprawić swoje zdrowie i sprawność. Nerki w tym kontekście oznaczają zarówno same nerki jak i organy wewnętrzne z nimi sąsiadujące a znajdujące się w obszarze dan-tian. Osoby notorycznie zmęczone (chroniczne znużenie) mają problemy z żołądkiem i jelitami, nawet osoby cierpiące na impotencję powinny wziąć się za solidny trening oddechu brzusznego. (Szczegóły w tłumaczonym w poprzednich numerach artykule - Rotacja Dan-tian...)

Osobiście stosuję odwrotny oddech brzuszny (rotację dan-tian) nie tylko podczas praktyki Taiji, ale także w codziennym życiu. Oddycham brzusznie gdy chodzę, siedzę, a nawet gdy leżę w łóżku. Stało się to moim nawykiem. Mój brzuch samoczynnie inicjuje ten rodzaj oddechu bez udziału świadomości. Dzięki temu czuję się doenergetyzowany prawie cały dzień - świetne uczucie. (Kiedy byłem w samolocie podczas długiego lotu do i z Londynu, oddech brzuszny zapewnił mi lepsze krążenie energii i krwi co było bardzo pozytywne dla ciała)

- Formy Taiji

Są zasadniczą częścią treningu Taiji. Gdy uczymy się Taiji uczymy się form. Celem treningu form jest rozluźnienie stawów, ścięgien, budowanie właściwej struktury, która pozwala zachować równowagę gdy inne osoby próbują Cię jej pozbawić. Jest to doskonałe ćwiczenie ciała - kości, mięśni, ścięgien, pozwalające utrzymać je w zdrowiu i kondycji.

Jednym z głównych celów treningu form jest rozciągnięcie stawów i ścięgien, tak aby zwiększyć przepływ qi i siły wewnętrznej. Dlatego też cały czas podczas praktyki Taiji nieustannie staraj się wyciągać głowę do góry, wydłużając w ten sposób szyję i tors o 2-5 milimetrów. Powinieneś także rozluźniać ręce poprzez opuszczanie barków względem tułowia, łokci względem barków, nadgarstków względem łokci i palców względem nadgarstków. Zawsze poruszaj się na ugiętych kolanach, tak aby wiedzieć i odczuwać zmiany obciążenia nóg oraz ich rozciąganie przy przenoszeniu ciężaru z nogi na nogę. Przykładowo gdy przenosisz ciężar z pozycji odwrotnej do pozycji łuku i strzały do tej właśnie pozycji, Twoja tylna stopa pcha w dół, tylna noga pcha do przodu, a przednia noga pcha w dół, do ziemi. (Zwróć uwagę, że Twoja przednia noga nie powinna pchać do przodu). Sytuacja się zmienia na przeciwną gdy zmieniasz ciężar ciała w druga stronę.

Zbudowanie właściwej struktury wymaga długiej praktyki. Jeśli trenujesz ciężko zgodnie z zasadami przekazywanymi przez nauczyciela dojdziesz ostatecznie do stanu 'song' (wszystkie stawy i ścięgna rozluźnione ale połączone, całe ciało rozluźnione) i etapu, kiedy będziesz miał dobrą strukturę, dzięki której będziesz umiał z łatwością neutralizować i atakować.

Dwa główne zagadnienia w treningu Taiji to powolność i miękkość. Ćwiczymy powoli aby uzyskać dobrą koordynację pracy całego ciała, wykorzystujemy talię do prowadzenia ruchów rąk i możemy odczuć jak siła wewnętrzna rozwinięta w treningu stania rozprzestrzenia się do rąk.

Jesteśmy miękcy lub rozluźnieni aby łatwiej obserwować i odczuwać działania przeciwnika oraz szybko reagować. W stylu Chen Taijiquan musimy także rozwijać drugą stronę Taiji: szybkość i siłę, dzięki temu osiągamy równowagę elementów yin i yang w treningu.

- Ćwiczenia z bronią

Niektórzy nauczyciele nauczają także formy z bronią Taiji: miecza, szabli, włóczni, halabardy. Wszystkie te formy wyglądają pięknie i ciekawie. Można się tego uczyć jeśli się to komuś podoba. Musisz jednak poświecić dodatkowe 15 minut dziennie na ich praktykę. Jeśli możesz ćwiczyć Taiji tylko 40 minut dziennie to lepiej poświęć je na praktykę Zhan Zhuang i formę ręczną.

- Zastosowania bojowe

Są one głównym celem treningu form. Taijiquan jest sztuką walki dlatego każdy ruch ma swoje zastosowanie w walce lub samoobronie. Początkujący powinni znać aplikacje aby mogli się lepiej skoncentrować, poprawić krążenie qi i ćwiczyć z lepszym odczuciem celu danego ruchu. Ostatecznie, aby mogli użyć tego w samoobronie.

Najlepszym sposobem nauki zastosowania każdego ruchu formy jest nauka bezpośrednio u Twojego nauczyciela. Poza tym nauka z kasety video lub książki również może być pomocna. Na początku starasz się zrozumieć w zarysie jak ruch może być wykorzystywany, robisz to we współpracy z innymi ćwiczącymi. Później, gdy Twoja siła wewnętrzna osiąga wyższy poziom możesz także wykonywać zastosowania bez współpracy ze strony partnera.

- Zhan-zhuang

To jest podstawa Taijiquan. Zarówno początkujący jak i zaawansowani powinni ćwiczyć Zhan-zhuang każdego dnia dla zdrowia i rozwoju siły wewnętrznej. W rzeczywistości trening ten służy przed wszystkim rozwojowi siły wewnętrznej, ale nie można tez niedoceniać wielkich korzyści zdrowotnych tego treningu.

Zhan-zhuang jest także świetną bronią przeciwko przeziębieniom i grypie. Wykonując trening stania codzienie po pół godziny można zredukować prawdopodobieństwo złapania przeziębienia lub grypy o 70-80%. Nawet jeśli dopadnie Ci grypa nie będzie ona tak poważna żeby musiała przykuć Cię do łóżka na jeden czy dwa tygodnie. Choroba może mieć raczej łagodny przebieg i trwac kilka dni. Osoby, które mają słabe nogi, zwłaszcza starsze, lubiące raczej siedzieć niż stać mogą również odnieść wiele korzyści z treningu stania.

Z punktu widzenia sztuk walki ćwiczenia stania zwiększają siłę wewnętrzną, wzmacniają kości, poprawiają strukturę ciała, co sprawia że możemy skuteczniej obronić się przed potencjalnym atakiem.

- Wyzwalanie siły

W Chen Taijiquan mamy uderzenia dłonią, łokciem, pięścią oraz kopnięcia, które wyglądają podobnie jak w stylach zewnętrznych (Shaolin lub Karate). Różnica tkwi tylko w ich wykonaniu. Wciąż ruchy te są bardzo rozluźnione, napięcie następuje tylko w momencie kontaktu. Jest to bardzo przydatne w samoobronie ale wymaga dużej ilości treningu. Umiejętność wyzwalania siły wymaga znacznej ilości treningu Zhan-zhuang w celu zbudowania odpowiedniego poziomu siły wewnętrznej. Następnie można ćwiczyć Bai Ba Qi Gong Zhuang aby nauczyć się transportować siłę do uderzeń dłonią. Ruchy powinny być szybkie, żywe, elastyczne i wybuchowe jak strzał z bicza, a nie sztywne jak kawałek drewna.

- Trening siłowy

Ten aspekt odnosi się głównie do treningu z użyciem różnych przyrządów, takich jak np. długi kij, kij Taiji, kula Taiji, bęben Taiji (cylinder wypełniony betonem lub żwirem), tutka Taiji itp. (zob. artykuł poświęcony treningowi siłowemu w Taiji, Magazyn nr 2 i 3) Ćwiczenia te pomagają szybko zwiększyć siłę ale polecam je tylko osobom przed 55 rokiem życia, z uwagi na fakt, że są dosyć obciążające.

- Pchające dłonie

Ćwiczenia pchających dłoni wykonują dwie osoby, gdzie każda z nich stara się wytrącić z równowagi swojego partnera. Jest tylko osiem technik w pchających dłoniach, z czego cztery są ważniejsze niż pozostałe, są to: odparowanie, ściągnięcie, nacisk i pchnięcie. Pchające dłonie mają na celu skontrolować jakość naszej struktury, tworzą jednocześnie most łączący trening formy i sparring. Ci, którzy chcą poddać testowi umiejętności Taiji (w tym strukturę i połączenie ciała) i chcą to poprawić nie powinni zapominać o tym treningu.

- Pojedyncze ruchy

Trening indywidualnych ruchów dotyka tylko aspektu samoobrony. Nie można ćwiczyć wszystkich ruchów oddzielnie ze względu na ich mnogość. Staram się pogrupować niektóre ruchy zgodnie z ich przeznaczeniem w samoobronie i polecam studentom ich praktykę, tak aż staną się automatyczne. Są to głównie uderzenia barkiem, łokciem, dłonią, pięścią, kopnięcia itp.

- Sparring

Jest to ostatni etap treningu Taijiquan. Niewiele osób podejmuje się tego treningu z uwagi na fakt, że większość ćwiczy dla zdrowia i rekreacji. Mało tego, większość osób zaczyna ćwiczyć Taijiquan w takim wieku, że jest już zbyt późno na walkę. (maksymalny wiek dla zawodów San-shou w Chinach to 35 lat)

Młodsi studenci powinni jednak ćwiczyć sparring z praktykami innych systemów. Nie można być dobrym wojownikiem jeśli nie walczyło się wystarczająco wiele razy. Należy ćwiczyć stanie w pozycjach w celu rozwijania znacznej siły wewnętrznej, należy uczyć się stosować tę siłę w sparringach, ćwiczyć pchające dłonie oraz pojedyncze ruchy, a dopiero wtedy podejmować walkę. Nie należy się martwić o to czy wygramy czy przegramy. Staramy się analizować przyczyny swojego zwycięstwa lub porażki, za każdym razem próbując poprawić trening.

- Cenne rady

Jest tak wiele różnych aspektów treningu Taijiquan, że niewiele osób jest w stanie znaleźć czas by wszystko ćwiczyć. Ważne jest by wiedzieć na czym powinniśmy się skoncentrować.

Jeśli możesz ćwiczyć tylko pół godziny dziennie ćwicz 15 min medytacji w pozycji stojącej i 15 min. formę Taiji. Staraj się zaangażować oddech do treningu aby zmaksymalizować efekty ćwiczenia. Jeśli możesz to wygospodaruj więcej czasu na trening pchających dłoni z partnerem. Jest to niezła zabawa, która może zwiększyć Twoje zainteresowanie Taijiquan.

Jeśli dysponujesz większą ilością wolnego czasu ćwicz to co Cię interesuje i popracuj nad tym więcej. Aby osiągnąć zauważalne efekty zdrowotne powinieneś ćwiczyć min. 30-40 minut dziennie, a w przypadku samoobrony dwa-trzy razy dłużej.

Artykuł przetłumaczono i opublikowano za zgodą autora. Artykuł ukazał się w 9 numerze Magazynu Chen Taiji

Źródło: http://www.geocities.com/tukylam/